30-cu illərin sonunda vətəndaş müharibəsində Fransisko Frankonun diktatura rejiminə uduzan İspaniya respublikaçıları kütləvi şəkildə SSRİ-yə axışırdılar. Mühacirlər tez bir zamanda sovet həyatının müxtəlif sahələrinə, o cümlədən idmana öyrəşirlər. Rusiyanın futbol meydanlarında özünü tapanlardan biri də Aqustin Qomes olub.
Lent.az-ın xarici mediaya istinadla məlumatına görə, istedadlı oyunçu hətta Moskva üçün casusluq etməyə başlayıb.
Stalini salamlayıb
1936-1939-cu illərdə Sovet İttifaqı Frankoya qarşı mübarizədə respublikaçılara fəal kömək edib. SSRİ ilə ispanlar arasında əməkdaşlıq təkcə hərbi yardımla məhdudlaşmırdı. Rusiya irəliləyən faşist Franko rejimindən qaçan qaçqınları qəbul edib. Onlar əsasən uşaq olublar.
Onların arasında o vaxt 14 yaşı olan Aqustin Qomes də olub. Qaçqınlar komandasının tərkibində “Dinamo” stadionunda sovet pionerlərinə qarşı oynayıb. Oyundan əvvəl gənc bask tribunada olan Stalini salamlayıb: "Viva, Stalin!"
Qomes tədricən Moskvada məskunlaşıb. Uşaq evindən sonra onu “Qırmızı gül” tekstil fabrikinə göndəriblər. Digər qaçqınlar arasında dostlar tapan ispaniyalı paytaxt çempionatında mübarizə aparmaq üçün komanda yaradıb. Tezliklə istedadlı müdafiəçi Moskvanın "Krilya Sovetov"unun diqqətini çəkib. Orada Qomes hətta Nikita Simonyanla da oynayıb. Gənclər tez bir zamanda dostlaşıblar və birlikdə çox vaxt keçiriblər.
İki il sonra Qomes artıq ən yüksək səviyyədə oynayıb: onu Moskva “Torpedo”su dəvət edib. Məhz avtomobil zavodunun tərkibində ispaniyalı idmanda ən böyük uğurlarına imza atıb: iki dəfə SSRİ kubokunu qazanıb (1949, 1952) və ölkə çempionatının bürünc mükafatçısı (1953) olub.
Qomes asanlıqla xarizmatik müdafiəçi kimi təsnif edilib. Əbəs yerə deyildi ki, 1950-ci illərin əvvəllərində “Torpedo”nun kapitanı olub. Epizodlardan biri isə onun xarakterini mükəmməl nümayiş etdirir. Bir dəfə avtomobilçilər öz meydanında Tbilisi “Dinamo”suna uduzub, bu da böyük ölçüdə hakimin hərəkətləri ucbatından olub. Azarkeşlər hakimi parçalamağa hazır olublar, lakin Qomes torpedoçuları təşkil edib - onlar hakim heyətini mühasirəyə alıb tribunaların altındakı otağa aparıblar. Azarkeşlər sonda yalnız stadionu dağıdıblar.
Zindanlara düşüb
Müxtəlif mənbələr Qomesin sadəcə bir futbolçu olmadığını iddia edir. Aqustin ikiqat həyat sürə bilərdi. Hətta Böyük Vətən Müharibəsi illərində də onun “NKVD” agenti olması barədə danışılır. Zaman-zaman o, İspaniyaya ezamiyyətlərə göndərilib - təbii ki, məxfi. Bəlkə də buna görə 1954-cü ildə demək olar ki, bütün mövsümü buraxıb.
Artıq 1956-cı ildə Franko siyasi qaçqınlar üçün amnistiya elan edib. 20 il əvvəl evlərini tərk edən ispanlara vətənlərinə qayıtmağa icazə verilib. Çoxları SSRİ-ni tərk etmək qərarına gəlib - Qomes də onların arasında olub. Bununla belə, Aqustin sadəcə olaraq doğma vətənində yaşamaq istəməyib. O, kommunist təşkilatlarının işində iştirak edərək yenidən siyasətə qərq olub. Bu futbolçu üçün əbəs ola bilməzdi: frankoçular geri qayıdan şəxsi həbs ediblər.
Qomesin zindanlarda vəhşicəsinə işgəncələrə məruz qaldığı məlum olsa da, o, bir söz deməyib. Bu vaxt SSRİ keçmiş “Torpedo”çunun buraxılmasına nail olmaq üçün güclü bir məlumat kampaniyasına başlayıb. Hətta İspaniyada dəmir barmaqlıqlar arxasında qalmaqdan qorxmayan insanlar Aqustin üçün küçələrə çıxıblar.
Nəticədə Qomes Sovet İttifaqına təhvil verilib. Bundan sonra o, daha futbol oynamayıb. O, gizli agent kimi əsasən Latın Amerikası ölkələrini gəzib. Təəssüf ki, futbolçunun ömrü uzun olmayıb. İşgəncələrdən zəifləyən səhhəti getdikcə pisləşib və Qomes 52 yaşında ölüb. Onun Moskvadakı dəfn mərasiminə yüzlərlə futbol azarkeşi gəlib.
